Trong quản lý kho và chuỗi cung ứng, việc lựa chọn phương pháp xuất nhập hàng phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu chi phí, giảm thất thoát và duy trì hiệu quả hoạt động. Hai phương pháp phổ biến được nhiều doanh nghiệp áp dụng hiện nay là FIFO (First In, First Out) và LIFO (Last In, First Out). Mỗi phương pháp có ưu – nhược điểm riêng và phù hợp với từng loại hàng hóa khác nhau.
Ảnh: Google
1. FIFO – First In, First Out (Nhập trước, xuất trước)
FIFO là phương pháp quản lý kho trong đó hàng hóa nhập kho trước sẽ được xuất ra trước. Đây là phương pháp phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt trong ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), thực phẩm, dược phẩm và mỹ phẩm – nơi mà hạn sử dụng đóng vai trò quan trọng.
Ưu điểm:
- Hạn chế rủi ro hư hỏng, hết hạn sử dụng.
- Đảm bảo chất lượng hàng hóa đầu ra đồng đều.
- Phù hợp với các ngành yêu cầu kiểm soát vòng đời sản phẩm.
Ví dụ: Một lô sữa nhập kho ngày 01/05 sẽ được xuất bán trước lô sữa nhập ngày 10/05.
2. LIFO – Last In, First Out (Nhập sau, xuất trước)
Trái ngược với FIFO, phương pháp LIFO cho phép hàng hóa mới nhập kho sẽ được xuất ra trước. LIFO thường được áp dụng trong các ngành hàng không có hạn sử dụng cụ thể hoặc ít bị ảnh hưởng bởi thời gian lưu trữ, như nguyên vật liệu công nghiệp, kim loại, hoặc vật tư xây dựng.
Ưu điểm:
- Hạn chế rủi ro hư hỏng, hết hạn sử dụng.
- Đảm bảo chất lượng hàng hóa đầu ra đồng đều.
- Phù hợp với các ngành yêu cầu kiểm soát vòng đời sản phẩm.
Ví dụ: Một lô sữa nhập kho ngày 01/05 sẽ được xuất bán trước lô sữa nhập ngày 10/05.
2. LIFO – Last In, First Out (Nhập sau, xuất trước)
Trái ngược với FIFO, phương pháp LIFO cho phép hàng hóa mới nhập kho sẽ được xuất ra trước. LIFO thường được áp dụng trong các ngành hàng không có hạn sử dụng cụ thể hoặc ít bị ảnh hưởng bởi thời gian lưu trữ, như nguyên vật liệu công nghiệp, kim loại, hoặc vật tư xây dựng.
Ưu điểm:
- Phản ánh chi phí thay đổi gần nhất trong báo cáo tài chính.
- Có thể tối ưu lợi nhuận trong môi trường giá cả biến động.
Hạn chế:
- Không phù hợp với hàng dễ hư hỏng hoặc có vòng đời sản phẩm ngắn.
- Không được chấp nhận trong chuẩn kế toán quốc tế (IFRS).
3. Doanh nghiệp nên chọn mô hình nào?
Việc lựa chọn FIFO hay LIFO phụ thuộc vào:
- Đặc điểm hàng hóa
- Chu kỳ sản phẩm
- Yêu cầu của thị trường và khách hàng
- Quy định kế toán và pháp lý
Trong phần lớn trường hợp, FIFO là lựa chọn tối ưu do tính linh hoạt và độ an toàn cao hơn. Tuy nhiên, đối với doanh nghiệp chuyên về nguyên liệu sản xuất hoặc hoạt động trong ngành công nghiệp nặng, LIFO cũng có thể là một giải pháp hợp lý về mặt chi phí và dòng tiền.
4. Tối ưu quản lý kho: Không chỉ là lựa chọn phương pháp
Ngoài việc chọn mô hình xuất nhập phù hợp, doanh nghiệp nên:
- Ứng dụng phần mềm quản lý kho (WMS) để tự động hóa quy trình.
- Đào tạo nhân sự định kỳ để đảm bảo quy trình vận hành chính xác.
- Thực hiện kiểm kê kho định kỳ, đối chiếu tồn kho với thực tế.
Thiết kế sơ đồ kho khoa học, rõ ràng theo mô hình đã chọn.
✅ Kết luận
Việc hiểu rõ và áp dụng đúng mô hình quản lý kho như FIFO hay LIFO không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa vận hành, mà còn nâng cao hiệu quả tài chính và chất lượng dịch vụ khách hàng. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng ngày càng phức tạp, đầu tư vào công tác quản lý kho là một trong những bước đi chiến lược giúp doanh nghiệp duy trì lợi thế cạnh tranh và tăng trưởng bền vững.
Head Office: 43D/6 Ho Van Hue, ward 9, Phu Nhuan District, HCM City
Website: www.bsttvn.com
Hotline: +84 0903862357
Fanpage: Blue Sea Transportation Trading Co., Ltd | Ho Chi Minh City | Facebook
